Συμπλήρωσε τα κενά! Αρχαϊκή Εποχή (Ιστορία Α Λυκείου)

ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ 1

1.       Αρχαϊκή ονομάζεται η περίοδος _______________γιατί αρχίζει η προετοιμασία της _______________και __________________ εξέλιξης  του ελληνικού κόσμου.

·         Από τα μέσα του 8ου αι π.Χ. στο πλαίσιο των οργανωμένων πόλεων –κρατών αρχίζει ο  __________________________________________________.

·         Ο 7ος και 6ος αι υπήρξε η εποχή της διαμόρφωσης του ____________________________________.

·         Η αρχαϊκή εποχή τελειώνει με τους  ______________ των Ελλήνων ενάντια στους «____________________» με τους οποίους ενισχύεται η __________________________ και επικυρώνεται η ____________________________ της οργάνωσης της πόλης –κράτους.

2.       Πόλη κράτος είναι η οργανωμένη κοινότητα ανθρώπων που ζουν σε συγκεκριμένο χώρο και κάτω από μια εξουσία.

Συστατικά στοιχεία της πόλης – κράτους:

·         Απαρτίζεται από ένα χώρο, κέντρο άσκησης της __________, τειχισμένο συνήθως , που ονομάζεται ________________ και μία ευρύτερη περιοχή με καλλιεργήσιμη γη ,οικισμούς και κώμες, την ______________________.

·         Οι πολίτες συμμετείχαν στη ____________________________ και έπαιρναν μικρότερο ή μεγαλύτερο μέρος στη __________________________________, ανάλογα με τον τύπο του πολιτεύματος.

Οι τρεις βασικές επιδιώξεις της πόλης – κράτους ήταν:

·         η ελευθερία  (οι πολίτες αγωνίζονταν για την ____________________  της πόλης τους)

·         η αυτονομία, (κυβερνούσαν με νόμους που είχαν θεσπίσει οι ίδιοι)

·         η αυτάρκεια (συμμετείχαν στην παραγωγή για να καλύψουν τις _________________της).

3.       Γιατί δεν ενώθηκαν οι ελληνικές πόλεις –κράτη σε ένα ενιαίο κράτος;

Ο συνεχής __________ των πολιτών τους  να διατηρήσουν την ________________, την ______________, την ________________ της πόλης τους οδηγούσε σε μία μορφή __________________ με έντονο τοπικιστικό πνεύμα που τόνιζε τις ___________________και προκαλούσε ____________________συγκρούσεις.

4.       Ο θεσμός της πόλης υπήρχε από την 4η χιλιετία προ Χριστού στη ______________. ΄Ομως μόνο στις ελληνικές πόλεις – κράτη οι έννοιες του πολίτη και της πολιτικής απέκτησαν υπόσταση και έγιναν πραγματικότητα. Αποτελεί επίτευγμα του ελληνικού ________________________ και μέσα στο πλαίσιο της πόλης κράτους αναπτύχθηκαν η ____________, η ____________ ,η ____________, το ____________, η ________________, η __________________, η ____________.

5.       Πώς πραγματοποιήθηκε η οικονομική και κοινωνική οργάνωση των πρώτων πόλεων κρατών:

·         Στα παράλια της Μ. Ασίας κατά τον Α΄  Αποικισμό: Την περίοδο των μετακινήσεων τμήματα ______________________, απέκτησαν μόνιμη ____________________ και σε συνδυασμό με τη _______________________ οργάνωση και τις τοπικές ________________  δημιούργησαν τις  πόλεις κράτη. ______________________________________

·         Στον ελλαδικό χώρο:  α) ανεξαρτητοποιήθηκαν τμήματα διαφορετικών _______________ και _____________________ μεταξύ τους.   β) Δημιουργήθηκε  συνοικισμός από :

o    γειτονικές __________________  που ενώθηκαν σε _____________χώρο. 

o    Ομάδες που αποσπάστηκαν από _______________ και _______________________ δική τους ενιαία διοίκηση.

ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ 2

1.       Προς τα τέλη του 9ου αι. π.Χ. οι ομηρικές κοινότητες οδηγούνται σε __________________ αύξηση και οικονομική ________________ λόγω:

·         περιορισμένων εκτάσεων __________________________________

·         περιορισμένων μέσων______________________.

·         συγκέντρωσης της γης σε ________________

·         της απουσίας εργασιακής ________________

·          της έλλειψης άλλων ______________ πέρα από την εκμετάλλευση της γης και

·         του περιορισμού της βασιλικής ________________ και

·         της αύξησης της δύναμης των ________________, οι οποίοι εξαιτίας της έλλειψης οργανωμένου ____________ οδηγήθηκαν στην __________________ της εξουσίας του βασιλιά˘

2.       Κοινωνική οργάνωση:

·         Οι ευγενείς ή εσθλοί ή ευπατρίδες ή άριστοι ή αγαθοί :

Ø  Η δύναμή τους στηριζόταν στην ________________________

Ø  αφιέρωναν το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου τους στη ________________________ και στην __________________________.

Ø  ΄Ετρεφαν ______________ και βρίσκονταν σε διαρκή __________________________.  Γι’ αυτό ονομάστηκαν και ____________________.

·         Το πλήθος, ο όχλος ή οι κακοί:

Ø  Πολλοί μεσαίοι __________________________  ή __________________________.

Ø  Ασχολήθηκαν με _______________, ___________________, ____________________  και πλούτισαν.

Ø  Δεν _________________________ πολιτικά με τους ευγενείς.

·         Οι δούλοι : υπήρχε η αντίληψη ότι ο πολίτης πρέπει να είναι ____________________ από τις εργασίες για να ασχολείται μόνο με τις __________________ της πόλης.  Ο αριθμός τους αυξήθηκε λόγω:

Ø  _______________  προς τους ευγενείς  (Αθήνα).

Ø  Κατακτητικών ____________________ (Σπάρτη).

3.      Η αντιμετώπιση της κρίσης δόθηκε με τις εξής λύσεις:

·         Ανάπτυξη _________________  και __________________. (Αθήνα)

·         Κατακτητικοί ___________________ και εδαφική ____________________. (Σπάρτη, Άργος …)

·         Ίδρυση ____________________. (Κόρινθος, Μέγαρα, Χαλκίδα…)

4.    Ο δεύτερος αποικισμός είναι η ___________________ μετακίνηση, η ______________________ σε μια άλλη περιοχή και η _______________ νέας πόλης.

·         Ήταν επιχείρηση οργανωμένη από τη ______________________.

·         Οι αποικίες όμως ήταν _________________ και __________________.

·         Οι δεσμοί με τις μητροπόλεις ήταν _________________ή ____________________, σε κάποιες περιπτώσεις οι σχέσεις ήταν ______________________

5.       Αίτια ίδρυσης αποικιών:

·         η  ___________________, πρόβλημα που προέκυψε από την __________________  του πληθυσμού και τις περιορισμένες εκτάσεις ____________________________________

·         η έλλειψη ________________________,  ιδίως μετάλλων

·         η αναζήτηση νέων __________________  για την προμήθεια και πώληση των αγαθών

·         οι εσωτερικές __________________________________

·         οι γνώσεις για τους ____________________________  και τις περιοχές ______________________

·         ο ___________________________χαρακτήρας των Ελλήνων.

6.       Περιοχές εξάπλωσης: _____________________, ____________________________

7.       Συνέπειες εξάπλωσης στην ____________________, ____________________, ________________________

·         Οι __________________ πεποιθήσεις, οι ____________________ πρακτικές, οι __________________ αντιλήψεις και ο τρόπος ________________ μεταφέρθηκαν στη νέα πατρίδα.

·         Οι αποικίες έγιναν χώρος ______________________ για τους Έλληνες

·         Στις επαφές με τους γηγενείς _______________και πήραν πολιτιστικά __________________.

·         Το ________________ αλφάβητο, μορφή ελληνικού αλφαβήτου διαδόθηκε από τους Χαλκιδείς αποίκους στους _________________λαούς και έγινε το πρότυπο διαμόρφωσης του _____________________

8.       Το εμπόριο απέκτησε χαρακτήρα _______________________ με την κοπή και χρήση του ___________________ που έγινε το κύριο μέσο συναλλαγής.

·         Οι πολίτες που πλούτισαν διεκδίκησαν μερίδιο στην άσκηση της _______________

·         Η αριστοκρατικά οργανωμένη κοινωνία πέρασε _____________

·         Η δουλεία αναπτύχθηκε λόγω της ανάγκης για εργατικά χέρια. Αργυρώνητοι δούλοι= αγορασμένοι.

ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ 3

ΤΑ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΑ

1. Μέσα στην  πόλη –κράτος αναπτύχθηκαν κοινωνικοί ________________ και συγκρούσεις ανάμεσα στις ισχυρές κοινωνικές ____________ οι οποίες άσκησαν εξουσία. Σε κάθε πόλη – κράτος ήταν διαφορετική η εξέλιξη του πολιτεύματος.

Θεωρητικά η εξέλιξη του πολιτεύματος ακολουθεί την εξής πορεία:

ΒΑΣΙΛΕΙΑ → ΑΡΙΣΤΟΚΡΑΤΙΑ → ΟΛΙΓΑΡΧΙΑ → ΤΥΡΑΝΝΙΔΑ → ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

α) ΒΑΣΙΛΕΙΑ → Παρακμή και πτώση της με τη δημιουργία των __________________∙ παρέμεινε μόνο εκεί που διατηρήθηκε ο __________________ τρόπος οργάνωσης (π.χ. Ήπειρος, Μακεδονία).

β) ΑΡΙΣΤΟΚΡΑΤΙΑ → Η εξουσία στα χέρια των ______________ (όσοι είχαν δύναμη από την ____________  και την  __________________). Το αριστοκρατικό πολίτευμα  εμφανίζεται στις πόλεις κράτη.

γ) ΟΛΙΓΑΡΧΙΑ → 1) Παρατηρείται κρίση των αριστοκρατικών πολιτευμάτων επειδή

·          Η ανάπτυξη του ___________και της βιοτεχνίας δημιούργησαν νέες ______________ ομάδες (έμποροι, ______________, _____________).

·         Αυτές οι κοινωνικές τάξεις διεκδίκησαν μερίδιο στην ______________ _

·         Εμφανίστηκε το καινούργιο στρατιωτικό σώμα της ________________________, στο οποίο ανήκαν όσοι πολίτες απέκτησαν την ιδιότητα του __________________ και είχαν την οικονομική δυνατότητα να εξοπλίζονται με δικά τους έξοδα. Έτσι αναπτύχθηκε  η ιδέα της ____________________ ακόμη και ως προς την άσκηση της ______________________.

2) Τέλη του 7ου και αρχές του 6ου αι. π.Χ.  παρατηρείται όξυνση των κοινωνικών ________________ και των συγκρούσεων μεταξύ ευγενών και πλουσίων και ____________________.

3) Η κατάσταση αντιμετωπίστηκε με την  ______________________ του άγραφου, εθιμικού δικαίου, η οποία ανατέθηκε σε πρόσωπα κοινής αποδοχής από την τάξη των ________________.

(νομοθέτες / αισυμνήτες: Λυκούργος, Δράκων, Σόλων, Πιττακός, Ζάλευκος, Χαρώνδας κ.λπ.)

4) Έτσι  η  συμμετοχή στη __________________ της πολιτείας γινόταν ανάλογα με την ______________ κατάσταση των πολιτών, δηλ. με βάση το εισόδημα.

→ μεταβολή του πολιτεύματος από αριστοκρατικό σε ολιγαρχικό /τιμοκρατικό  <  τίμημα = εισόδημα

(Η διάκριση των πολιτών με βάση το εισόδημα)

δ) ΤΥΡΑΝΝΙΔΑ →

·         Η ολιγαρχία δεν έδωσε λύση στα προβλήματα του πλήθους.

·         Οι αντιθέσεις ενισχύθηκαν από συγκεκριμένα πρόσωπα που ήθελαν να ______________ τη δική τους εξουσία.

·         Τέτοια πρόσωπα ήταν οι ευγενείς που αναδείχτηκαν σε ____________ των κατώτερων κοινωνικών ομάδων, στην υποστήριξη των οποίων βασίστηκαν για να καταλάβουν την ______________ . Επέβαλλαν προσωπική εξουσία που ονομάστηκε ________________________.

·         Ορισμένοι τύραννοι ήταν καλοί _____________ που φρόντισαν για την ανάπτυξη της πόλης τους και για τη βελτίωση των συνθηκών ζωής των πολιτών. (Πολυκράτης / Σάμος, Περίανδρος / Κόρινθος, Θεαγένης / Μέγαρα, Πεισίστρατος / Αθήνα).

·         Οι περισσότεροι είχαν ____________ τέλος (δολοφονήθηκαν).

ε) ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ:

·         Εμφανίζεται μετά  την πτώση των ______________________  καθεστώτων (τέλη του 6ου αι. π.Χ.) σε πόλεις που έγιναν μεταρρυθμιστικές ______________________  προσπάθειες (π.χ. στην Αθήνα, μεταρρύθμιση του ______________).

·         Κυρίαρχο όργανο είναι η εκκλησία του δήμου, δηλ η ______________ των πολιτών που είχαν πολιτικά __________. Υπήρχε το δικαίωμα της ισηγορίας (όλοι διατυπώνουν ______________ τη γνώμη τους) και της ισονομίας ( όλοι μπορούν να συμμετέχουν στη _____________________ και στην ______________ των νόμων).

ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ 4

Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ποιητικός λόγος: γίνεται πιο προσωπικός και εκφράζει ___________________  και ______________________

Πεζός λόγος: οι πρώτοι φυσικοί ____________ επιχειρούν να εξηγήσουν  τη ______________ του κόσμου και να καταγράψουν ήθη, έθιμα λαών (πρώτα δείγματα  ιστορικής __________)

Τέχνη: στην αρχή  είναι επηρεασμένη από την ____________ (________________ φάση), έπειτα όμως διαμόρφωσε τα ελληνικά χαρακτηριστικά.

Στην αρχιτεκτονική δημιουργούνται δύο βασικοί ρυθμοί ο ____________ και ο ______________.

Στη γλυπτική κατασκευάζονται τα πρώτα μεγάλα αγάλματα  οι ____________ και οι ______________.

Στην κεραμική έχουμε την επικράτηση του __________________ και του __________________ ρυθμού.

Στην Ιωνία αναπτύσσεται η φιλοσοφία, ενώ διαμορφώνονται  και οι ________________ πεποιθήσεις και ο τρόπος λατρείας των ________ .Τα χαρακτηριστικά κάθε θεού γίνονται κοινά σε πανελλήνιο επίπεδο και ορισμένοι τόποι λατρείας εξελίσσονται σε πανελλήνια ____________, όπως η Ολυμπία, οι Δελφοί, η Δήλος._

ΟΙ ΠΕΡΣΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ

Η ιωνική επανάσταση(499-494π.Χ) ήταν η ______________ για τις περσικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα.

·         Η πρώτη απόπειρα επέκτασης των _____________ στον ______________ χώρο καταλήγει σε καταστροφή του περσικού στόλου στον ____________. Ωστόσο ο στρατός τους υποχρέωσε σε υποταγή τους Έλληνες της ____________ και της ______________(492 π.Χ.)

·          Η πρώτη οργανωμένη εκστρατεία των Περσών στόχευε στην ______________ των Αθηναίων και Ερετριέων επειδή βοήθησαν τους Έλληνες της ____________ στην ______________. Τελειώνει με τη μάχη του Μαραθώνα (490π.Χ.) όπου οι Πέρσες νικήθηκαν από ________________  και  ________________. Η  συμβολή του ____________ ήταν καταλυτική.

·          Η δεύτερη οργανωμένη εκστρατεία υπό τον Ξέρξη  είχε σκοπό την ______________ όλου του  ελλαδικού χώρου. Οι ελληνικές πόλεις συγκάλεσαν συνέδριο στην ________________ και αποφάσισαν να κάνουν _______________συμμαχία κατά των Περσών.  Με μία σειρά συγκρούσεων:  ____________ (Λεωνίδας) –________________, ________________(Θεμιστοκλής) - ____________ (Παυσανίας) –Μυκάλη (480-479π.Χ.) οι Έλληνες τους υποχρέωσαν να εγκαταλείψουν την Ελλάδα.

·         Την ίδια εποχή οι ΄Ελληνες της Δύσης αντιμετωπίζουν τους ________________ στη ______________ (μάχη της Ιμέρας :480 π.Χ.)

Η σημασία των περσικών πολέμων

1. Δημιουργείται η κοινή ιστορική μνήμη των Ελλήνων(ήταν οι πρώτοι εθνικοί πόλεμοι των Ελλήνων). ΄Ετσι δημιουργείται η ιδέα του πανελλήνιου πνεύματος.

2. Συγκρούστηκαν δύο διαφορετικοί πολιτισμοί ,δύο συστήματα αξιών και δύο διαφορετικοί τρόποι ζωής.

πηγή:http://bmargalia.blogspot.gr/p/blog-page_4.html